منیفولد چیست ؟
منیفولد یا چند راهی قطعه ای است که در موتور خودروها وجود دارد.منیفولد در دو دسته تقسیم بندی میشود شود که منیفولد ورودی (منیفولد هوا) و منیفولد خروجی (منیفولد دود) نام دارند. هر کدام از این منیفولد ها وظیفه ی خاصی را بر عهده دارند؛ که با وجود این که ساده به نظر می آید، بسیار حساس هستند. منیفولد هوا وظیفه دارد ترکیب هوا و سوخت را به درون محفظه ی احتراق هدایت کند و منیفولد دود وظیفه دارد دودی را که ناشی از سوختن سوخت در موتور به وجود می آید، به بیرون هدایت کن.
منیفولد هوا غالبا دارای جنس چدن و یا آلیاژ آلومینیوم است. در موتور های قدیمی که دارای سیستم سوخت رسانی کاربراتوری هستند، طراحی آن ها وابسته به نوع موتور و اندازه و تعداد کاربراتور ها است. ولی در موتور های انژکتوری، سیستم سوخت رسانی بر روی منیفولد قرار نمی گیرد و دارای طراحی یک پارچه است.
منیفولد دود معمولا از جنس چدن ریختگی تشکیل شده است. منیفولد دود از دو طرف به سر سیلندر و اول لوله اگزوز وصل می شود.
واشر منیفولد چیست و چه کاربردی دارد؟
به منظور جلوگیری از نفوذ هوا به داخل موتور، از واشر هایی استفاده می شود که واشر منیفولد هوا نام دارند. یعنی در خودرو های کاربراتوری، در محل اتصال کاربراتور با منیفولد هوا و منیفولد هوا با سر سیلندر ها، این واشر ها کاربرد دارند و در خودرو های انژکتوری، در محل اتصال منیفولد هوا با سر سیلندر ها، از واشر منیفولد استفاده می شود و کاملا آب بندی می شوند.
در منیفولد دود، یک واشر آب بندی در محل اتصال منیفولد به سر سیلندر و یک واشر انعطاف پذیر سربی به سر لوله اگزوز وصل می شود. به دلیل این که موتور بر روی دسته موتور ها قرار دارد و در موانع تکان می خورد، اتصال بین منیفولد و اگزوز، توسط واشر منعطف سربی دائما بدون بروز کم ترین نشتی حفظ می شود.
علایم و عواقب خرابی واشر منیفولد
اگر واشر های منیفولد هوا معیوب باشند، هوا به درون موتور راه می یابد و چون وظیفه ی سیستم کاربراتور و انژکتور، تنظیم میزان سوخت و هوایی است که به موتور وارد می شود، در صورت نفوذ هوای اضافی، باعث عملکرد نا مناسب موتور و پایین آمدن توان آن می شود. در این صورت مکانیک دو چیز را مد نظر قرار می دهد؛ یکی این که تنظیمات کاربراتور به هم خورده است و دیگری این که واشر منیفولد ها خراب است. یکی دیگر از نتایجی که خرابی واشر منیفولد هوا در پی دارد، نوسان دور موتور است زیرا هوای اضافی وارد موتور می شود. این مساله بیشتر در زمانی که موتور سرد باشد اتفاق میفتد.
در صورتی که واشر منیفولد دود دچار خرابی شده باشد، صدای موتور به صورتی که کاملا قابل احساس است، زیاد می شود و هم چنین در محلی که اتصال وجود دارد دوده می زند. اگر تعویض واشر خراب را به تعویق بیندازیم، صدای موتور تا حدی زیاد می شود که بسیار آزار دهنده خواهد بود. همین طور زمانی که با سرعت بالا در حال رانندگی هستیم یا در سر بالایی ها حرکت می کنیم، میزان گرما در زیر کاپوت به شدت بالا می رود و موجب می شود نمد صداگیر آتش بگیرد، کاپوت تغییر رنگ بدهد و سیستم کشی ها و اجزای داخل کاپوت دچار سوختگی شود و متحمل هزینه های زیاد و خطرات بسیار زیادی بشویم.
منیفولد خروجی (دود)
منیفولد دود نیز همانند منیفولد هوا است مگر در آن دسته از خودروهای اسپرت که از گونههای کرومی یا سرامیکی استفاده میکنند. منیفولد دود نیز با یک واشر آببندی به سرسیلند و با یک واشر منعطف سربی به ابتدای لوله اگزوز متصل میشود. از آنجایی که پیشرانه روی دسته موتورها نصب شده و در دستاندازها جابهجا میشود، واشر منعطف سربی اتصال همیشگی بین منیفولد و لوله اگزوز را بدون بروز نشتی دود حفظ میکند.
ایرادهای مربوط به منیفولد دود نیز معمولا به خرابی واشرهای آببندی مخصوصا واشر منعطف سربی مربوط میشود. در صورت بروز نشتی اندک در واشر آببندی محل اتصال منیفولد با سرسیلندر یافتن محل آن کار سادهای نخواهد بود. اما بیشترین آمار خرابی مربوط به واشر منعطف سربی است چرا که در مدت زمان طولانی در معرض دود بسیار داغ حاصل از احتراق و جابهجاییهای مداوم پیشرانه قرار دارد.
خراب شدن این واشر با افزایش کاملا محسوس صدای پیشرانه و دوده زدن محل اتصال همراه است. در صورت عدم تعویض این واشر آسیب دیده، شدت آسیبدیدگی تا به آنجایی پیش خواهد رفت که صدای پیشرانه درست همانند آن خواهد بود که گویی هیچ صداخفهکنی بر آن نصب نشده است. همچنین حرارت زیر محفظه کاپوت در رانندگی با سرعت بالا یا در سربالاییها به قدری افزایش خواهد یافت که ممکن است باعث آتش گرفتن نمد صداگیر، تغییر رنگ کاپوت و یا سوختگی سیمکشیها و ادوات داخل کاپوت شود که عواقب آن بسیار خطرناک و هزینهبردار است.
هرچند احتمال آسیبدیدگی شدیدتر منیفولد خروجی مانند ترک یا شکستگی کمتر است اما در واردآمدن ضربه شدید به لوله اگزوز از عقب خودرو در تصادفات و یا ریختن آب سرد بر منیفولد داغ نیز ممکن است. در این صورت تعویض کامل منیفولد تنها راهحل است و باید به سرعت انجام شود چراکه خود منیفولد به کاپوت بسیار نزدیک است و میتواند به سرعت باعث سوختگی نمد و یا رنگ کاپوت شود.